روح الله نیکپا و باقری معتمد؛ تقابل «امید و شایستگی» و « نا امیدی و شانس»

امشب بیش از هر زمانی برای قربانی شدن عدالت گریستم؛ در لحظه ای که ضربات نیک پا معتمد ایرانی را به زمین می کوبید همه مطابق قانون تکواندو منتظر امتیازی برای نیک پا بودیم ولی چهار بار این وضع تکرار شد اما هیچ امتیازی به نیک پا ندادند وحتی اعتراض افغانستان را هم نپذیرفتند، می دانید چرا؟ چون رییس فدراسیون تکواندوی آسیا که درعین حال معاون کمیته المپیک جهانی تکواندو هم است نماینده ایران است او کار خودرا در مقابل برازیل هم کرد...

روح الله نیکپا اولین مدال آور کشوردر المپیک 2008 بیجینگ، پایتخت چین، این بار در المپیک 2012 لندن با وجود یک شروع خوب و کسب مدال برنز، متأسفانه نتوانست به نتایجی که از ایشان در این بازیها انتظار می رفت، دست یابد. او به تاریخ 9 اگست برابر با پنجشنبه 19/5/1391ش. در اولین پیکار خود در برابر میشل لونیوسکی حریفی از کشور پولند(لهستان) بسیار خوش درخشید و این بازی را با نتیجه ی چشمگیری 12-5 به نفع خود به پایان رساند. نیکپا همچنین در دومین رقابت خود در برابر محمد باقری معتمد حریفی از ایران نیز خوب بازی کرد؛ او در وقت اصلی با معتمد به تساوی رسید، اما متأسفانه گویا در وقت اضافه تقدیر و شانس امتیاز پیروزی را به حریف نیکپا واگذار کرد. نیکپا پس از واگذاری امتیاز پیروزی به باقری معتمد، نتوانست با رقبای اصلی پیکارها بر سر مدال طلا و نقره مبارزه کند. اما او پس از شکست غیر منتظره در برابر حریف ایرانی شایستگی ها و توانمندیهایش را در کسب مدال برنز در میان رقبای بازمانده از فینال بار دیگر به نمایش گذاشت و با بازیهای بسیار شکوهمند و پر امتیازی حماسه و افتخار دیگر آفرید. او پس از باقری معتمد با بوی دیوید از آفریقای مرکزی مقابل هم قرار گرفت که الحمد لله توانست با امتیاز بسیار عالی(2-14) او را شکست دهد. این در حالی بود که باقری معتمد در رقابت با این پیکار جوی آفریقایی تنها با امتیاز (2-7) به سختی توانست بر او غلبه کند. نیکژا همچنین در آخرین بازی خود در مقابل استامپر مارتین انگلیسی مواجه شد که او را هم با نتیجه‌ی (5-3) درهم شکست و با افتخار تمام مدال برنز المپیک 2012 لندن را نیز به گردن آویخت؛ هرچند که او با شایستگیهایی که از خود نشان داد، شایسته‌ی مدال طلا بود.

 از آنجا که موضوع اصلی این نوشته اختصاص به مبارزه نیکپا و حریف ایرانی او باقری معتمد دارد، از پرداختن به جزئیات دیگر رویدادها چشم پوشی می شود. حال باید پرسید که 1-چرا نیکپا در برابر حریف ایرانی متوقف شد؟ 2-آیا نیکپا شایسته ی پیروزی در این بازی نبود؟ 3-آیا او در برابر حریف ایرانی ضعیف و کم روحیه در میدان مبارزه حضور یافت و این علت شکست او بود؟ 4-یا اینکه نیکپا از نظر فنی  و مهارتی به پای باقری معتمد نمی رسید؟ 5-یا شاید داوری منصفانه ای در کار نبوده است؟

به جز پرسش نخست و پنجم که نیازمند واکاوی بیشتر است جواب دیگر پرسشها کاملا منفی است. برای اینکه یک ورزشکار در رقابتها به موفقیت دست یابد، چه عوامل و دلایلی نقش و دخالت دارد؟ نگارنده در ادامه با ذکر عوامل و دلایل چندی تلاش کرده به این پرسشها در دو بخش جداگانه پاسخ قانع کننده ای بدهد:

عوامل و دلایل موفقیت یک ورزشکار

1-سابقه و تجربه؛ همان طور که می دانیم روح الله نیکپا در ورزش رزمی تکواندو سابقه ی خوبی دارد. او با تکیه به همین سابقه و تجربه رزمی خود بود که توانست در المپیک 2008 بیجینگ پایتخت چین اولین مدال المپیکی تاریخ کشور را به ارمغان آورد. شایسته است که در اینجا نگاهی به کارنامه ی ورزشی روح الله نیکپا که گویای تجربه و سابقه پیکارهای او در عرصه تکواندو است، بیندازیم. نگارنده برای این مطلب  به یک روزنامه ی صبح ایرانی که دقیقا همان روز رقابت روح الله نیکپا و باقری معتمد در ایران منتشر شده، نگاهی انداخته است. در صفحه ورزشی این روزنامه چنین آمده بود:

«... نیکپا با 24 سال سن رنکینگ 6 فدراسیون جهانی تکواندو را در اختیار دارد و مدال برنز مسابقات تکواندوی قهرمانی آسیا در سال 2008 و مدال برنز پیکارهای قهرمانی جهان در سال 2011 را بدست آورده است. نیکپا که در 27 بازی ملی خود 17 پیروزی کسب کرده، دو بار به باقری معتمد در مسابقات جهانی 2011 و پیکارهای انتخابی المپیک(باکو) و یک بار به علیرضا نصرآزادانی، دیگر تکواندو کار کشورمان نتیجه را واگذار کرده است.» روزنامه ی جمهوری اسلامی، 19/5/ 1391

این روزنامه تلاش کرده در کنار کارنامه درخشان نیکپا، او را به دلیل سه باخت به ایرانیها کم اهمیت جلوه بدهد. اما با ذکر و تحلیل رویدادهای این رقابت خواهیم دانست که هرگز باقری معتمد شایسته پیروزی برابر روح الله نیکپا در این پیکار نبود. مسأله مهم دیگر اینکه باید گفت ایران پیش از این از افغانستان در مسابقاتی که نثار احمد بهاوی و هادی ساعی به مصاف هم رفته بودند شکست خورده بود. هموطنان و خوانندگان عزیز بیش از نگارنده در جریان جزئیات بیشتر کارنامه و موفقیتهای روح الله نیکپا قرار دارند، بنابراین نیازی به تفصیل بیشتر نیست.

2-شایستگی فنی و مهارتی؛ حد اقل در این رقابت همه بینندگان به وضوح دیدند که نیکپا از نظر فنی و مهارتی در برابر حریف خود خوب ظاهر شد؛ یکی اینکه: نیکپا در مسابقه اول خود میشل لونیوسکی را مورد هجوم قرار داد و ضربات فراوانی را بر او وارد کرد و نتایج فوق العاده درخشانی (12-5) را کسب کرده بود. این در حالی بود که لونیوسکی در پیکارهای انتخابی المپیک اروپا مدال نقره را کسب کرده بود. این خود دلیل بر مهارت و تکنیک نیکپا در حمله به حریف بود. دوم: نیکپا در وقت اصلی هرگز به باقری معتمد اجازه کسب امتیاز پیروزی را نداد و بازی را به راند چهارم (وقت اضافه) کشاند. سوم: نیکپا یک باره ضربه ی سه امتیازی خود را به حریف وارد کرد که شگفتی همگان را برانگیخت. چهارم: دلیل مهارت و تکنیک نیکپا و ضعف و کاستی باقری معتمد در بازی همان دو هشداری بود که داوران به حریف نیکپا داده بودند. پنجم: مقایسه ی اختلاف فاحش در نتیجه و امتیازات  بازیهای اول نیکپا و باقری معتمد است که نیکپا حریف را (12-5) از میدان بیرون کرد، در حالی که باقری معتمد بر حریف گمنام خود به نام دیوید بوی از آفریقای مرکزی با امتیاز اندکی (7-3) به برتری رسیده بود.

3-امید و روحیه؛ در سراسر این بازی روح الله نیکپا روحیه قوی و مثال زدنی و اعتماد به نفس بالای خود را حفظ کرده بود که عامل مهم موفقیت در پیکارهاست. در حالی که باقری معتمد کاملا روحیه خود را باخته بود و دچار اضطراب شدیدی شده بود. این آشفتگی روحی و درونی را می شد به وضوح در چهره نگران و مضطرب او دید. خوب است که در اینجا به دلایل اعتماد به نفس و روحیه عالی نیکپا و آشفتگی و خودباختگی باقری معتمد پرداخته شود:

الف) نیکپا در رویارویی های پیشین تقریبا شگردها و نقطه ضعفهای باقری معتمد را بدست آورده بود.

ب) نیکپا به توان و تکنیک خود کاملا اعتماد داشت و مطمئن بود که بر حریف ایرانی خود غلبه خواهد کرد.

ج) نیکپا پیش از رویارویی با باقری معتمد، حریف پولندی خود را با امتیاز بسیار بالا شکست داده بود و از نتایج رقابت باقری معتمد با دیوید بوی که امتیازات بسیار کمتری داشت، اطلاع یافته بود.

د) نیکپا توانسته بود با یک ضربه بر حریف سه امتیاز را یکجا بگیرد و بازی را در وقت اصلی به تساوی کشاند؛ در نتیجه او در وقت اضافه نیز با همان روحیه اولیه ی خود ثابت بود.

هـ) باقری معتمد تحت تأثیر تکنیکهای نیکپا قرار گرفته بود و مهارت ضربه های با امتیاز بالا را در برابر نیکپا نداشت.

و) باقری معتمد از امتیازات بالای نیکپا در برابر حریف پولندی اش اطلاع داشت.

ز) باقری معتمد به دلیل بد بازی کردن دو هشدار از سوی داوران دریافت کرده بود.

ح)باقری معتمد در رقابت پیشین خود با نیکپا تجربه ی یک بازی سختی را داشت؛ باقری معتمد در بازیهای پیشین خود برابر نیکپا فقط با یک امتیاز به برتری رسیده بود. بنابراین باقری معتمد به خوبی دریافته بود که نیکپا به راحتی به حریف امتیاز نخواهد داد.

ط) باقری معتمد کاملا روحیه خود را باخته بود؛ به همین خاطر با تمام توان تلاش کرد تا با بدبازی کردنها و عدم رعایت موازین ورزشی هم که شده بر نیکپا غلبه کند. به همین دلیل بود که دو هشدار و اخطار از سوی داوران دریافت کرده بود. از آنجا که او به خوبی می دانست که با دریافت یک اخطار دیگر عملا نیکپا برنده میدان خواهد بود، کاملا دچار دستپاچگی شده بود.

4-نظرسنجی ها؛ با نظرسنجیهای عمومی و تحلیل های کارشناسانه ای که در برخی از سایتها و وبلاگها شده بود، میزان احتمال موفقیت نیکپا در کسب مدال بسیار بالا بود

با توجه به آنچه که تا اینجا گفته شد می توان نتیجه گرفت که نیکپا سه فاکتور مهم موفقیت «روحیه وامید»، «مهارت برجسته» و «تجربه» را با خود داشت. پس چرا نیکپا با از دست دادن تنها یک امتیاز نتیجه را به باقری معتمد واگذار کرد؟

با تکیه به آنچه که تا اینجا گفته آمد انتظار می رود پاسخ مناسبی برای این پرسش بوده باشد. پس تنها یک چیز باقری معتمد را به برتری رساند: شانس، نه تکنیک و امید و توانمندیهای او؛ زیرا او در رویارویی با نیکپا به شدت تحت تأثیر او قرار گرفته بود و بنابراین هرچه داشت، همه را یکباره از دست داده بود. به هر حال، نتیجه ی این بازی بر خلاف انتظار همه اعم از پیکارجویان و هواداران آنها بود.

شانس و تقلب

تا کنون آنچه در این باب سخن رفت، تحلیل، برداشت و مشاهدات مستقیم از جریان بازیها بوده است. اما در این بخش می خواهد حرفهای جدی تری را مطرح کند و آن اینکه با استناد به برخی یادداشتها در فیس بوک داوریها در این بازی عاری از تعصب نبوده است. سرور جوادی ژورنالیست و تحلیل گر سیاسی در صفحه فیس بوک خود نوشت:

«ا مشب بیش از هر زمانی برای قربانی شدن عدالت گریستم؛ در لحظه ای که ضربات نیک پا معتمد ایرانی را به زمین می کوبید همه مطابق قانون تکواندو منتظر امتیازی برای نیک پا بودیم ولی چهار بار این وضع تکرار شد اما هیچ امتیازی به نیک پا ندادند وحتی اعتراض افغانستان را هم نپذیرفتند، می دانید چرا؟ چون رییس فدراسیون تکواندوی آسیا که درعین حال معاون کمیته المپیک جهانی تکواندو هم است نماینده ایران است او کار خودرا در مقابل برازیل هم کرد. خبر گزاری ها گفتند که هم کرزی وهم احمدی نژاد این مسابقه را مشاهده می کرده واحمدی نژاد به کرزی گفته این بازی برنده نداشت فقط شانس رفیق ایرانیها بود وکرزی نگفته که شانس را می سازند نه اینکه خود بیاید به سراغ کسی. به هر حال از سرزمینی که ذهن اتباعش را ترور وقتل وانتحار وانفجار پر کرده ورهبرانش دزدان حرفوی هستند وحتی از قیمت تکت ورزشکارانش هم کمایی می کنند برخواستن تک ستاره های مثل روح الله معجزه است».

با وجود اینکه نه روح الله نیکپا و نه مردم کشورش از نتیجه ی این بازی راضی نیست، ولی از نوع و کیفیت این بازی، هم نیکپا راضی است و هم مردم افغانستان و هم هر داور و بیننده منصفی از این بابت رضایت خاطر دارد و همگان هم او را شایسته ی مدال طلا می دانستند. او مردانه، شجاعانه و با رعایت موازین و قوانین رزمی و قهرمانی به میدان رزم آمد و با حریفش به پیکار پرداخت و بازی دلنشینی را به نمایش گذاشت. اما حریف او با درماندگی و با زیرپا گذاشتن مقررات ورزشی و مردانگی و با دریافت هشدارهای انضباطی به کمک تقدیر و شانس به سختی توانست از نیکپا یک امتیاز جلو بیفتد.

نیکپا همچنان قهرمان است و سرش را بالا نگاه میدارد. او اکنون دارنده برنز المپیک 2012 لندن نیز هست. موفقیت نیکپا در کسب مدال برای کشورش در دو بازی پیاپی المپیک،  او را به تندیس وحدت ملی، خودباوری و قهرمان ملی کشور تبدیل کرده است. هر افغانستانی در داخل و خارج کشور از هر قوم و تباری به او تعلق خاطر دارند. هر وطنداری،  نیکپا را می ستاید و هرگز افتخار آفرینی های او را در کسب اولین مدال المپیک تاریخ کشور و نیز کسب مدال این دور از بازیهای المپیک 2012 لندن، فراموش نخواهد کرد. به امید پیروزیها و افتخار آفرینی های آینده روح الله نیکپا.

لینک نتایج کل رقابتهای المپیک در سایت المپیک:

http://www.london2012.com/taekwondo/schedule-and-results/day=9-august/index.html

نویسنده: علی اکبر شریفی (رهگذر)
منبع: افشار