محسنی با زندگی و مرگش چلنج میدهد!

شیخ آصف محسنی، به هیچ وجه چهره‏ی محبوب و قابل توجیهی ندارد. حتی دوآتشه‏ترین اصحاب او هم وظیفه‏ی دفاع کردن از او را دشوار می‏یابند. برخی از کارنامه‏های جهاد او شرمنده اند و برخی از زنبارگی و هوس‏چرانی‏اش. برخی از خیانت‏های او در دوران جنگ‏های کابل دلخوری دارند و برخی بی‏شرمی و بی‏چشمی او در استفاده‏ی ناجایز از خدا و اسلام و روحانیت و قرآن و ارزش‏های دیگر را قابل قبول نمی‏دانند...

خبر مرگ شیخ آصف محسنی بار دیگر روی زبان‏ها افتاده است. وقتی می‏گوییم بار دیگر، به دلیل آن است که محسنی تا حالا ده‏ها بار مرده‏‏، اما اندکی بعدتر جوان‏تر و پرانرژی‏تر از قبل ظاهر شده است. این خبر تنها در صفحه‏ی فیس‏بوک ظاهر نشده، بلکه در هر گوشه و کنار زمزمه‏ای در مورد آن شنیده می‏شود. بازار کابل و تهران و مشهد و قم به یک نسبت گرم شده تا چیزی از این خبر گیر بیاورد و یا آن را برای دیگری گیر بیندازد.

به نظر من، مهم‏تر از مرگ شیخ آصف، واکنش‏هایی است که مرگ او برانگیخته است. فیس‏بوک و سایت‏ها پر است از تبریک گفتن به خاطر نجات از شر محسنی. اما در یک صفحه‏ی فیس‏بوک هم دیده نمی‏شود که کسی گفته باشد از مرگ هیچ‏کس، حتی محسنی، نباید خوشحال بود؛ یعنی به همین اندازه هم از مرگ شیخ‏آصف کسی دلخور نشده است که تا روشن‏شدن خبر مرگ و یا زندگی او، دیگران را از شماتت و خوشحالی باز دارد.

شیخ آصف محسنی، به هیچ وجه چهره‏ی محبوب و قابل توجیهی ندارد. حتی دوآتشه‏ترین اصحاب او هم وظیفه‏ی دفاع کردن از او را دشوار می‏یابند. برخی از کارنامه‏های جهاد او شرمنده اند و برخی از زنبارگی و هوس‏چرانی‏اش. برخی از خیانت‏های او در دوران جنگ‏های کابل دلخوری دارند و برخی بی‏شرمی و بی‏چشمی او در استفاده‏ی ناجایز از خدا و اسلام و روحانیت و قرآن و ارزش‏های دیگر را قابل قبول نمی‏دانند. بلی، به نام او از اسلام و روحانیت و مذهب و شیعه و امثال آن خیلی دفاع می‏شود، اما از خود او هیچ کسی به دفاع برنخاسته است. حتی کسانی مانند شیخ عارف رحمانی و سید قیوم سجادی هم از اینکه در مقام توجیه شیخ آصف بیرون شوند، حذر می‏کنند. عارف رحمانی برادری دارد که به هیچ وجه نمی‏تواند در موجودیت او به عنوان برادر، کسی همچون شیخ آصف را قابل توجیه بداند. البته عارف رحمانی هم دست کم از شیخ آصف ندارد، اما تفاوت‏های سلیقه‏ای او با شیخ آصف برای شیخ عارف رحمانی یک چلنج است که نمی‏تواند از کنارش ساده عبور کند.

سید قیوم سجادی نیز در مقام روشنفکری و با داشتن عنوان دکترا و القاب دیگر برای خود باصرفه نمی‏داند که شیخی همچون آصف قندهاری را به دم خود بسته کند. وقتی جنجال موسسه‏ی تحصیلات عالی خاتم النبیین به خاطر حجاب دختران دانش‏جو با شیخ آصف بالا گرفت، سید قیوم سجادی ترجیح داد از محوطه‏ی مدرسه‏ی خاتم‏النبیین بیرون شود و آن محوطه‏ی عظیم را با تمام دستگاه‏های آن رها کند، اما خود را در چشم دانش‏جویانش سنتی و متحجر و طالب‏نما نشان ندهد.

با این وضع، مرگ شیخ آصف محسنی، سوال عزاداری واقعی از او را نیز به میان می‏کشد. وقتی او خودش بود، برای پسرش مراسمی گرفت که عده‏ای از اعوان و اصحابش به خاطر صله‏ای که از او دریافت می‏کنند، در کنارش تجمع کردند، اما وقتی خودش بمیرد، چه کسی برای چه چیزی باید روی تابوت او اشک بریزد؟

محسنی، آدم عجیبی است. اگر مرده باشد، می‏توان فعل را اندکی تغییر داد و نوشت: آدم عجیبی بود، اما حالا که دقیق نیست، می‏توان فرض را بر زندگی او گرفت و گفت: آدم عجیبی است. او به تنهایی خود با همه حریف است. در زندگی خود با رندی تمام، از یک شیخ خدازده‏ی بدکاره و بدفعل و بی‏سواد، ادای مرجع و مجتهد و آیت‏الله را در می‏آورد و برای هیچ کسی هم مجال نمی‏داد که یک بار دمش را در دست بگیرد. او از فاصله‏ی بهشت تا زمین حرف می‏زد و از اینکه بهشت هم مانند کره‏ی زمین است و روز قیامت خداوند کره‏ی زمین را به بهشت نزدیک می‏کند و بعد انتقالات شروع می‏شود و بعد از اینکه انتقالات ختم شد، عمر زمین به پایان می‏رسد. اما برای هیچ کسی وقع نمی‏گذاشت که از او بپرسد، بهشت خدا کجا و ذهن بهشت‏طلب محسنی کجا و یا این تفسیر سر و ته‏اش با کجای شیخ تناسب دارد. به همین ترتیب، تمام درس‏های اخلاق و قرآن او پر بود از مضحکه و فکاهی و اهانت به خدا و پیامبر و مخاطبانش، اما هیچ کسی را هم وقت نمی‏داد که دندانش را بالا کند و بگوید که آقاجان، احتیاط. در سایتش بخش خاصی را باز کرده بود تا مسایل جنسی را باز کند و از لواط و نعوذ و جماع و استمنا و صد تا چشم‏سفیدی دیگر به عنوان مرجع فتوا سخن می‏گفت و نیازهای جنسی‏اش را با آنگونه بحث‏ها به گوشه‏ و کنار جهان انتقال می‏داد، اما یک بار در ذهنش خطور نمی‏کرد که کسی خواهد بود که به خاطر این مسایل، عنوان شیخ سکسی به او بدهد. اصلاً شیخ به قضاوت کسی در زندگی خود بها نمی‏داد تا بعد بنشیند و فکر کند که این قضاوت به سود او تمام می‏شود یا به زیان او.

حالا که مرده است، یا گفته می‏شود مرده است، باز هم همین رندی را دارد. همه درمانده اند که باور کنند او مرده است یا نه. شاید مرگ خود را هم به وسیله‏ای تبدیل کند برای یک شوخی دیگر با تمام کسانی که او را هنوز هم دست کم می‏گیرند.

محسنی از ایران تا پاکستان، و از عربستان تا امریکا، از کرزی تا محقق و از ملاعمر تا ملااکبری، همه را دست بسته به دریا برده و پس آورده است. او در دشمنی با آیت‏الله خمینی، از پاکستان و عربستان و امریکا باج گرفت و در دشمنی با امریکا از ایران. معلوم نیست که او چه ترفندی را بلد بوده، اما مسلم است که بی‏هیچ نبوده است. او با ربانی دوست بود و یار نزدیک، اما با ملاعمر هم هم‏‏آغوش شد و هم‏کاسه. او کرزی را در اولین روزهای حکومتش برادرزاده خطاب کرد و به این ترتیب، دروازه‏ی ارگ را به عنوان عموی آقای کرزی از هرگونه قفل و راه‏بندان عاری ساخت. او با مدرسه‏اش دل هزاران شیعه‏ی عقده‏به‏دل را باز کرد و با پولش صدها آخوند را گوشه‏ی گلیمش نشاند و به دعاگو و ثناخوانش تبدیل کرد. او با قانون احوال شخصیه‏ی اهل تشیع، اسم خود را تا اقصی نقاط جهان برد و در عین حال، راهش را در دل دموکراسی برای روز مبادا با ملاعمر و طالبان همراهش باز نگاه کرد. او با شعار قدس و غزه و لبنان، دل ایران را آب کرد و با تلویزیون تمدن برای دنیا چلنج داد که مدنیت واقعی را از دل مدرسه‏ی او یاد بگیرند. بااین‏همه اگر کسی بیاید و شیخ را دست کم بگیرد معلوم است که از انصاف و درک هیچ بهره‏ای ندارد.

تنها کسی که مشت او را محکم گرفت و جیغش را تا آسمان بلند کرد، مزاری بود. می‏گویند مزاری تنها کسی بود که طلسم محسنی رویش هیچ‏گاه کار نکرد و محسنی همیشه از او حذر می‏کرد. محسنی در عمرش به هیچ کسی فحش نداده است، اما از مزاری یک لحظه هم دریغ نکرده است. مزاری چشم محسنی را خیره کرده بود و محسنی هیچگاهی نتوانست در برابر او از ترفندهای خود کار گیرد. پیرمردی در یکی از فلم‏هایی که از دوران جنگ‏های کابل مانده است از «نفس پاک مزاری» می‏گوید. اگر اندکی به خرافه باور داشته باشیم، شاید بگوییم که همین نفس پاک مزاری، نفس ناپاک شیخ آصف را زیر گرفته بود. دیگرانی که از شیخ آصف نفس ناپاک‏تر دارند، اصلاً در میدان محسنی حریف حساب نمی‏شوند.

حالا می‏گویند محسنی مرده است. مرده یا زنده، فرقی نمی‏کند. مهم این است که او سوژه‏ی خوبی برای درک جنبه‏های ناشناخته‏ی آدمی است. محسنی را باید شناخت، حتی اگر مرده باشد. برای من مرگ و زندگی محسنی مهم نیست، خودش مهم است و نقشی که همیشه بازی کرده است. شاید بیش از من و تو، خدا و شیطان نگران مرگ و زندگی شیخ آصف محسنی باشند. ما در میان خود شیخ آصف کم نداریم، اما خدا و شیطان باید از نو حساب کنند که در مرگ یا زندگی او چه کارهای خاصی است که باید برای انجامش برنامه‏ریزی کنند.

نویسنده: محمد گلزاری
منبع: افشار