روزنامه امت پاکستان و چند رسانه دیگر
پاکستانی این خبر را با آب و تاب بسیار نقل کرده اند و نوشته اند که با اشاره به مذاکره
موفقیت آمیز "طیب آغا" رئیس دفتر سابق ملا عمر که رهبری مذاکرات مخفی با
مقامات آمریکایی را به عهده دارد، این مذاکرات منجر به آزادی فرماندهان مهمی از طالبان
شد و قرار است این افراد به زودی به افغانستان منتقل شوند. نام این فرماندهان مهم طالبان
عبارتند از: "ملا خیر الله" ،"ملا نور الله" و "ملا فضل الله
آخوند" این افراد که قبلا در زندان گوانتانامو زندانی بودند اکنون از این
زندان آزاد شده و به دوحه قطر آورده شده
اند و قرار است که به زودی به افغانستان منتقل و آزاد گردند.
ملا خيرخواه در دوران زمامدارى طالبان براى
کوتاه مدت بعنوان سخنگو و سپس وزير امور داخله و هنگام فروپاشى امارت طالبان به
عنوان والى و رئيس تنظيمه هرات ايفاى وظيفه مي کرد. ملا نورالله نورى باشنده ولسوالى
شاه جوى ولايت زابل است، در ابتدا به حيث والى لغمان و بغلان و بعدا به عنوان والى
بلخ و رئيس تنظيمه شمال اجراى وظيفه مى نمود. ملا فضل الله اخند زاده معروف به
ملافضل ساکن ولايت ارزگان است که قوماندان برجسته نظامى طالبان بود و سپس در حکومت
طالبان، به عنوان فرمانده کل ارتش در وزارت دفاع ايفاى وظيفه مي کرد؛ ملا فضل به صفت
قوماندان جنگى طالبان در شمال نقش مهمی را ايفا کرده است. در حمله دوم طالبان به
مزار شریف که منجر به قتل عام مردم بیگناه این شهر شد و نزدیک به ده هزار نفر در
این شهر قتل عام گردیدند، او فرماندهی نیروهای طالبان را در شمال به عهده داشت و
نیز متهم به قتل دیپلماتهای ایرانی در کنسولگری ایران است. هم چنین مسئول شورش
اسرای طالبان در قلعه جنگی مزارشریف می باشد که در آن چندین سرباز اردوی ملی
وپولیس و چند سرباز امریکایی نیز کشته شدند.
این که آنان چرا در قطر برای چند روزی
باید بمانند به این دلیل است که امریکا نیز باید به امتیازی که می خواهد دست پیدا
کند، زیرا امریکا نیز خواهان ازادی یک تن از سربازان خود است که در دو سال و نیم
پیش توسط طالبان دستگیر شده بود و در نقطه نامعلومی نگهدای می گردید، او حدود دو
سال و نیم پیش براثر بی احتیاطی و خروج از قرارگاه خود توسط طالبان دستگیر شده بود، اکنون به برگ برنده در
دست طالبان در مذاکرات قطر مبدل شده است و طالبان سعی دارند در بدل ازادی این
سرباز بیشترین و بهترین امتیاز را از امریکا کسب نمایند و قراین نشان می دهد که
طالبان تا حالا به این هدف دست پیدا کرده و امریکا پشت سر هم به طالبان امتیاز می
دهد.
این در حالی است که فشارها ازسوی خانواده
سرباز اسیرامریکایی بالای دولت امریکا نیز افزایش یافته بود و دولت امریکا تلاش
داشت با هر امتیازی که شده این سرباز بی احتیاط را از چنگ طالبان رها سازد. چندی پیش
خانواده این سرباز آمریکایی همزمان با آغاز گفت‌وگوهای طالبان در قطر ابراز امیدواری
کرده بودند که مذاکرات طالبان با آمریکا و گفت‌وگوهای دیپلماتیک میان طالبان و دیگر
ملت‌ها از جمله آمریکا برای آزادی تنها فرزندشان صورت گیرد.
البته در این میان اختلاف اندکی هم
میان طالبان و امریکا وجود دارد، طالبان از امریکا خواسته است که 5 تن از افراد و
فرماندهان مهم طالبان از زندان گوانتانامو آزاد و به قطر آورده شوند و در ازای
آوردن این افراد اسیر امریکایی آزاد گردد، اما امریکا فعلا فقط سه تن از رهبران و
فرماندهان طالبان را رها کرده و به قطر آورده است و قرار است که پس از انتقال این
سه نفر از قطر به افغانستان، سرباز اسیر امریکایی نیز به قطر منتقل گردد. اما این
که سرنوشت دو تن دیگر از فرماندهان طالبان چه خواهد شد، احتمالا به بستگی به روند
مذاکرات و نیز ازادی قطعی سرباز امریکایی دارد، زیرا امریکا هرچند روی طالبان
اعتماد کرده و سه تن از مهم ترین افراد طالبان را بدون این که دست رسی به سرباز
اسیرش داشته باشد، آزاد می کنند، اما بازهم شرط عقل حکم می کند که لااقل اندک برگ
برنده ای هم باید در اختیار داشته باشند.
براین اساس تردی وجود ندارد که دو تن
از فرماندهان دیگر طالبان از زندان گوانتانامو آزاد خواهند شد، زیرا امریکا و
طالبان روی این موضوع توافق کرده اند، اما در قدم اول در شرایط فعلی برای تحقق این
توافقنامه آزادی سرباز اسیرامریکایی نیز باید مد نظر گرفته شود.
بدین ترتیب طالبان اولین دستآورد خود
را از امریکا در مذاکرات قطربدست آوردند، در کنار این دستآورد دولت افغانستان نیز
سعی دارد با دادن امیتازات دیگر به طالبان در مذاکرات سهم بیشتری بدست آورد. حکومت افغانستان که از قافله مذاکرات خود
راعقب احساس می کند، برای آن که خود را از
حاشیه به گود بیاورد. طرح واگذاری زندان بگرام را از امریکا به افغانها پیش کشیده
است.
جنرال امیر محمد جمشید، رئیس این اداره زندانهای افغانستان می گوید، براساس برنامه
ای که پیش از این اعلام شده، قرار بود که روند واگذاری مسئولیت نگهداری از زندان
بگرام تا آخر سال ۲۰۱۲ میلادی از نیروهای آمریکایی به دولت افغانستان
منتقل شود، اما ممکن است سرعت بخشیدن به روند واگذاری مسئولیت نگهداری از این بازداشتگاه
به دولت افغانستان، با سرعت گرفتن روند گفتگوها با طالبان ارتباط داشته باشد. او
می افزاید: "اگر بهانه همین باشد و بهانه‌های دیگری نتراشند، به طور طبیعی این
امر (واگذاری مسئولیت بازداشتگاه بگرام به دولت) مفید واقع می شود. گویا بهانه ای که
داشتند، این بهانه هم رفع می شود. بنا براین، دیگر چه انگیزه ای وجود دارد که آنها
(طالبان) به روند صلح حاضر نشوند؟".
نگرانی فعلی از واگذاری زندان بگرام به
افغانها این است که افراد بلند پایه طالبان در بگرام زندانی هستند توسط معاملات پشت
پرده و واسطه گری ها این زندانیان به زودترین فرصت آزاد شوند و یا توسط عوامل
نفوذی طالبان مانند زندان قندهار فراری داده شوند، گرفتن مسئولیت زندان بگرام بدست
نیروهای امنیتی یک امتیاز بزرگ برای
طالبان به شمار می رود زیرا بعد از آن این گروه به راحتی می توانند اقدامات
اوپراتیفی بالای این زندان نمایند. هرچند آزادی این افراد توسط دولت افغانستان نیز
محتمل است زیرا رئیس زندانهای افغانستان اقای جمشید می گوید: "اگر روند صلح عملی
شود و طالبان سلاح به زمین بگذارند، یا شرایطی را که دولت و جامعه جهانی در برابر آنها
می‌گذارد، قبول کنند، طبیعی است که دیگر ضرورتی به زندانی کردن جانب مقابل احساس نمی‌شود".
به هرحال ازادی سه نفر از مهمترین
فرماندهان طالبان که دست شان به خون چند افسر امریکایی نیز آغشته است از سوی
امریکا یک امتیاز کلان برای طالبان به شمار می رود و به زودی دونفر دیگر طالبان
نیز ازاد خواهند شد و اگر روند مذاکرات این چنین پیش برود، تعداد دیگر از افراد
مهم طالبان از سوی امریکا و یا حکومت
افغانستان ازاد می گردند، اما ازادی این افراد که با زحمات زیاد نیروهای خارجی و
داخلی صورت گرفته است در آینده از نظر امنیتی چه چالش ها و مشکلاتی را به وجود
خواهد آورد هنوز به خوبی روشن نیست.
نویسنده: محمد اسحاق فیاض
Mif_1967@yahoo.com
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر