آقای کرزی نیز آلمان را دوست دیرینه افغانستان خواند و گفت: افغان ها امیدوارند تا کنفرانس بن2 منجربه آبادی، صلح و سعادت در کشور شود و افغانستان بتواند حمایت جامعه جهانی را پس از سال 2014 تا سال 2024 به دست آورد...
این سخنان نشان می دهد که هرچند سفر رئیس جمهور آلمان فقط به منظور بررسی کنفرانس بین المللی بن2 نبود، اما این موضوع به اندازه ای برای کارشناسان و تحلیل گران افغانستان اهمیت داشت که دیگر موضوعات را تحت شعاع خود قرار داد. با توجه به این اهمیت اکنون سئوال این است که کنفرانس بن2 از چه اهمیتی برخور دار است و آیا ده سال آینده افغانستان درگرو این کنفرانس است؟.
با توجه به موضوعاتی که در کنفرانس بن2 مطرح می شود، از قبیل ارزیابی پیشرفت ها و چالش های ده سال گذشته کشور پس از فروپاشی امارت طالبان و همچنین ادامه رابطه افغانستان و جامعه جهانی در سالهای آینده، بی تردید باید گفت که ادامه تعهدات جامعه جهانی نسبت به افغانستان به این کنفرانس بستگی دارد و اگر این کنفرانس از تعهدات و دستآورد های مثبت بین المللی برخور دار بود، ده سال آینده افغانستان یعنی تا سال 2024 به نحوی بیمه شده است، هرچند حضور نیروهای نظامی خارجی در کشور بسیار کمرنگ خواهد شد، اما تعهدات جامعه جهانی در قبال تامین امنیت در سایه تقویت و ظرفیت سازی نیروهای امنیتی و نیز کمک های مالی و تخنیکی برای توسعه افغانستان می تواند دولت افغانستان را در برابر تهاجمات افراطی گری بیمه نماید.
آنچه برای بسیاری از کارشناسان و متخصصان افغانی و خارجی که در امور افغانستان کارمی کنند مایه نگرانی است، بررسی پسمنظر ده سال گذشته افغانستان در این کنفرانس است که ممکن است برخی از کشورهای جهان را نسبت به توسعه و ثبات در کشور ما نا امید کند، زیرا آمارهایی که تاکنون جامعه جهانی به افغانستان کمک کرده موجود است و این آمارها قطعا در کنفرانس بن2 مورد بررسی و ارزیابی قرار خواهد گرفت، اما متاسفانه علی رغم کمکهای هنگفتی که جامعه جهانی در طول ده سال به دولت افغانستان انجام داده است، دستآورد قابل توجهی نداشته است و از این بابت بسیاری از کشورها از روند رشد و توسعه و ظرفیت سازی در کشورما نا امید شده اند. با ایجاد اداره موقت و انتخاباتی از سال 2002 تا سال 2011 میلادی جامعه جهانی 90 میلیارد دالر را در جریان نشست های متعدد جهانی برای تأمین امنیت و بازسازی افغانستان وعده کرده اند که از این میان 69 میلیارد آن به گونه رسمی از سوی کشورهای کمک کننده به افغانستان تعهد شده بود که از این مبلغ تاکنون 57 میلیارد آن پرداخت شده است و در طول ده سال گذشته به مصرف رسیده است، براساس گزارش واطلاعاتی که وزارت مالیه از این کمک ها ارایه کرده است 51 درصد آن در بخش امنیت و متباقی آن در بخش زیر بناها و کشاورزی در کشور به مصرف رسیده است. براساس این آمار حدود 26 میلیارد برای توسعه زیر بنایی در افغانستان هزینه شده است. اما آنچه تعجب کارشناسان را برانگیخته این است که اگر این مبلغ به صورت درست در افغانستان به مصرف می رسید، تحول عظیم و بزرگ توسعه زیربنایی در کشور به وجود می آمد، طوری که دیگر سی درصد از مردم افغانستان دچار گرسنگی و قحطی نمی شدند و افغانستان برخلاف انتظارات مردم و جامع جهانی تا این قدر قب مانده نمی ماند. در شرایط فعلی وضعیت به گونه ای است که خود آقای کرزی به عنوان رئیس جمهور افغانستان از غرق شدن کشورش به منجلاب فساد نالان است، در حالی که او تاپیش از این به شدت در برابر این گونه انتقادات واکنش نشان می داد و این واکنش ها سبب گردید که حتی جامعه جهانی دیگر در مورد گستردگی فساد در کشورلب به انتقاد واعتراض نکشایند. اما اکنون بررسی های ده ساله نشان داده است که بخش عظیمی از کمک های جهانی به جیب مختلسانی رفته است که یا با طالبان ارتباط دارند و یا با مافیای مواد مخدر. چندی پیش اداره تحقیقاتی یی در کنگره آمریکا اعتراف کرد که بخش زیادی از کمک های توسعوی امریکا به جیب طالبان سرازیر شده است!. آنها اعتراف کرده اند که 85 درصد کمک های توسعوی خود را در جنوب و جنوب شرق افغانستان مصرف کرده اند، اما بخشی از این کمکها توسط دلالان و فعالان بازار سیاه و رشوه بگیران مستقیما به جیب طالبان سرازیر گردیده است.
گستردگی فساد در کشور الان به اندازه ای است که به گفته تقریبا همه کارشناسان خارجی و داخلی 80 درصد کمکها بر زندگی و اقتصاد مردم عادی اثری نداشته است و نهادهای کمک کننده بیشتر پروژه ها و بویژه پروژه های بزرگ را با شرکتهای خارجی قرارداد کرده اند که در نتیجه چندین دست شدن قراردادها توسط دلالان و رشوه بگیران و زورمداران و... تنها 30 تا 50 درصد پول در این پروژه ها مصرف شده اند و از 50 تا 70 درصد پول بدون این که در راستای توسعه و پروژه های زیربنایی به مصرف برسد، به جیب مفسدان اقتصادی رفته و دوباره از کشور خارج گردیده است.
براساس آمار ها از سال 1380 تاکنون 10 نشست جهانی برای بازسازی و آوردن امنیت در افغانستان برگزار شده است و در همه این نشست ها جامعه جهانی به افغانستان کمک کرده اند، اما وقتی تنها 30 درصد این کمک ها برای پروژه های عام المنفعه مصرف شده باشد، آیا بازهم جامعه جهانی تمایلی برای کمک به افغانستان خواهد داشت؟.
هرچند برخی از کارشناسان می گویند که با توجه به بسترهای رشد افراطی گری در افغانستان جامعه جهانی مجبوراست که به افغانستان کمک کند و دولت ما را در برابر تهاجمات افراطی گری تنها نگذارد. البته این تحلیل درست هم است، اما نتیجه ای که این اجبار به دنبال دارد، نفع آن هرگز برای مردم افغانستان نخواهد بود، زیرا شرایط اجباری سبب می شود که مفسدان اقتصادی و مافیای اختلاس و موادمخدر بیشترین بهره را از این وضعیت ببرند و میلیارد ها دالر پول بادآورده را به جیب بزنند و تنها نصیب مردم افغانستان جنگ و انتحار و خشونت و فقر و آوارگی و بدبختی است وبس.
به هرحال جامعه جهانی در کنار کمک های مالی باید طرحی برای جلوگیری از فساد در کشور بریزند و ظرفیت های مدیریتی و حکومت داری خوب را به افغانها بیاموزند.
نویسنده: محمد اسحاق فیاض
منبع: نمای نزدیک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر